Το πλούσιο νομοθετικό έργο σε Π. & Δ. Εκπαίδευση. Το συγκρουσιακό περιβάλλον. Η μάχη για την αξιολόγηση που έρχεται

Μια δύσκολη, από πολλές πλευρές και για όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης σχολική χρονιά, βαίνει προς το τέλος της. Ειδικά για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση το τέλος της σχολικής χρονιάς αναμένεται με ιδιαίτερο όπως πάντα, λόγω και των Πανελλαδικών εξετάσεων, ενδιαφέρον.

Η διεξαγωγή των Πανελλαδικών εξετάσεων αποτελεί άλλωστε, έτσι κι αλλιώς, την κορύφωση του ετήσιου κύκλου της εκπαιδευτικής διαδικασίας για την δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Κορύφωση,

• Χρονική, μιάς και τοποθετείται στο τέλος αυτού του κύκλου
• Διαδικαστική, μιας και η απόλυτη επιτυχία στη διεκπεραίωσή τους συνιστά κορυφαίο στόχο της εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας  (περιτό να σημειωθεί ότι, οποιαδήποτε αποτυχία μικρή ή μεγάλη στην διοργάνωση και διεξαγωγή των εξετάσεων αυτόματα εξελίσσεται σε μέγα πρόβλημα κοινωνικό και πολιτικό).
• Ουσιαστική, επειδή η επιτυχής συμμετοχή στις Πανελλαδικές εξετάσεις και η, δια αυτής, πρόσβαση την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση αποτελεί την πεμπτουσία του εκπαιδευτικού συστήματος. Την μητέρα των μαχών για μαθητές, γονείς, σχολεία και παροικούντες.

Μιά αναδρομή στα όσα διαδραματίστηκαν κατά την διάρκεια της, ιδιαίτερης από κάθε πλευρά, φετινής χρονιάς στον χώρο της Δευτεροβάθμιας έχει προφανώς αυξημένο ενδιαφέρον.

Ήταν η φετινή χρονιά, που το ΥΠΑΙΘ επέλεξε για να προχωρήσει στην νομοθέτηση και άμεση εφαρμογή των προεκλογικών εξαγγελιών-προγραμματικών δεσμεύσεων που ανέλαβε,  και οι οποίες αφορούσαν τον συγκεκριμένο χώρο της εκπαίδευσης. Ποιές είναι αυτές προγραμματικές δεσμεύσεις που κατά την κρίση της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΑΙΘ έπρεπε οπωσδήποτε να υλοποιηθούν την φετινή, δύσκολη από πολλές απόψεις, σχολική χρονιά; Συμπεριλήφθηκαν σε 4 νόμους:

• Ν. 4692 ΦΕΚ 111 τ. Α΄ 12/6/2020 με τίτλο Αναβάθμιση του Σχολείου και άλλες διατάξεις
• Ν. 4713 ΦΕΚ 147 τ. Α΄ Εκσυγχρονισμός της ιδιωτικής εκπαίδευσης και άλλες επείγουσες διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων
• Ν. 4763 ΦΕΚ 254 τ. Α΄ Εθνικό Σύστημα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Διά Βίου Μάθησης, ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/958 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 28ης Ιουνίου 2018 σχετικά με τον έλεγχο αναλογικότητας πριν από τη θέσπιση νέας νομοθετικής κατοχύρωσης των επαγγελμάτων (EE L 173), κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας για το Ελληνογερμανικό Ίδρυμα Νεολαίας και άλλες διατάξεις
• 4777 ΦΕΚ 25 τ. Α΄ 17/2/2021 Εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, προστασία της ακαδημαϊκής ελευθερίας, αναβάθμιση του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος και άλλες διατάξεις

Οι σημαντικότερες αλλαγές που προέκυψαν από την παραπάνω νομοθετική καταιγίδα μπορούμε να πούμε ότι  είναι:

Νόμος 4692 φεκ 111 τ. Α΄ 2020 Ν. 4692 ΦΕΚ 111 τ. Α΄ 12/6/2020 με τίτλο Αναβάθμιση του Σχολείου και άλλες διατάξεις

1. Η αλλαγή στον τρόπο αξιολόγησης των μαθητών του Γυμνασίου
2. Η επαναφορά της αναγραφής του χαρακτηρισμού της διαγωγής στους τίτλους σπουδών
3. Η αλλαγή στη διάρθρωση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων Γενικού Λυκείου και στον τρόπο εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση των αποφοίτων Γενικού Λυκείου
4. Η θεσμοθέτηση της Τράπεζας Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας στο Λύκειο
5. Η ενίσχυση του θεσμού των Πρότυπων και Πειραματικών Σχολείων
6. Συλλογικός προγραμματισμός εκπαιδευτικού έργου  – Αυτοαξιολόγηση των σχολικών μονάδων ως προς το εκπαιδευτικό έργο τους
7. Εξωτερική αξιολόγηση των σχολικών μονάδων ως προς το εκπαιδευτικό έργο τους
8. Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας σχολικών μονάδων
9. Η εισαγωγή του θεσμού του Συμβούλου Σχολικής Ζωής

Ν. 4713 ΦΕΚ 147 τ. Α΄ Εκσυγχρονισμός της ιδιωτικής εκπαίδευσης και άλλες επείγουσες διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων

1. Ενισχυτική διδασκαλία ειδικών μαθημάτων
2. Αξιολόγηση δομών, εκπαιδευτικού έργου και εκπαιδευτικών ιδιωτικών σχολείων
3. Ανασύσταση Υπηρεσιακών Συμβουλίων των εκπαιδευτικών

Ν. 4763 ΦΕΚ 254 τ. Α΄ Εθνικό Σύστημα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Διά Βίου Μάθησης, ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/958 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 28ης Ιουνίου 2018 σχετικά με τον έλεγχο αναλογικότητας πριν από τη θέσπιση νέας νομοθετικής κατοχύρωσης των επαγγελμάτων (EE L 173), κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας για το Ελληνογερμανικό Ίδρυμα Νεολαίας και άλλες διατάξεις

1. Θεσμοθέτηση του Εθνικού Συστήματος Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (Ε.Σ.Ε.Ε.Κ.)
2. Θεσμοθέτηση του Κεντρικού Συμβουλίου Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (Κ.Σ.Ε.Ε.Κ.)
3. Θεσμοθέτηση των Επαγγελματικών Σχολών Κατάρτισης
4. Θεσμοθέτηση των Προτύπων Επαγγελματικών Λυκείων (Π.ΕΠΑ.Λ.)
5. Δημιουργία του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων (Ε.Π.Π.)

4777 ΦΕΚ 25 τ. Α΄ 17/2/2021 Εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, προστασία της ακαδημαϊκής ελευθερίας, αναβάθμιση του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος και άλλες διατάξεις

1. Εισαγωγή της Ελάχιστης βάσης εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση αποφοίτων Γενικού και Επαγγελματικού Λυκείου.

Μια ωραία ατμόσφαιρα

Μια αναφορά, στο περιβάλλον που διαμορφώθηκε κατά τη διάρκεια της τρέχουσας σχολικής χρονιάς μεταξύ των μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας καθώς και στα γεγονότα που το χαρακτήρισαν έχει ιδιαίτερη αξία, δεδομένης της επικείμενης αξιολόγησης (Σχολικής Μονάδας αλλά και Εκπαιδευτικών).

Είχαμε λοιπόν από την πλευρά του Υπουργείου μια αδιαπραγμάτευτη στάση τόσο σε σχέση με το περιεχόμενο των νομοθετικών πρωτοβουλιών που ανελήφθησαν και ολοκληρώθηκαν, όσο και κατά τη διαδικασία εκλογής των αιρετών εκπροσώπων στα Υπηρεσιακά Συμβούλια των εκπαιδευτικών, διαδικασία που φυσικά οδηγήθηκε στο απόλυτο αδιέξοδο αφού η επίδειξη πυγμής από την πλευρά του Υπουργείου βρήκε απέναντί της την απόλυτη αδιαλλαξία των Συνδικαλιστικών Ομοσπονδιών. Να θυμίσουμε εδώ ότι η πρόταση της Υπουργού για διεξαγωγή ηλεκτρονικής ψηφοφορίας απερρίφθη ασυζητητί από τις Ομοσπονδίες, την θέση των οποίων στήριξαν σχεδόν σύσσωμοι οι εκπαιδευτικοί. Αποτελέσματα αυτής της «μάχης», μεταξύ άλλων, η δημιουργία αρνητικότατου κλίματος στις σχέσεις Υπουργείου – Συνδικαλιστικών Ομοσπονδιών,  αλλά και μικρορήγματα στις σχέσεις μεταξύ των συνδικαλιστών (καταγγελίες για δοτούς εκπροσώπους στα Υπηρεσιακά Συμβούλια, κλπ) που και τα δύο έχουν τη σημασία τους ενόψει της επικείμενης μητέρας των μαχών που είναι βέβαια η αξιολόγηση, Σχολικών Μονάδων αλλά και Εκπαιδευτικών και η οποία αναμένεται για την επόμενη σχολική χρονιά.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ΥΠΑΙΘ και Ομοσπονδίες διαφώνησαν στα πάντα και στο θέμα της διαχείρισης της λειτουργίας των σχολείων την περίοδο του covid 19, πράγμα που ξεχώρισε τον χώρο της Εκπαίδευσης από άλλους επαγγελματικούς-κοινωνικούς χώρους όπου, αλλού περισσότερο αλλού λιγότερο,  βρέθηκαν σημεία συνεννόησης μεταξύ των κοινωνικών εταίρων.

Σχετικά με την αξιολόγηση, μια ημιτελής προσπάθεια αυτοαξιολόγησης των σχολικών μονάδων επιχειρήθηκε και την τρέχουσα σχολική χρονιά με πενιχρά όμως αποτελέσματα. Λέμε ημιτελής επειδή, οι συνθήκες, λόγω της κατάστασης που διαμορφώθηκε με τον κορωναϊό και το κλείσιμο των σχολείων, λειτούργησαν ενισχυτικά στην προσπάθεια των Ομοσπονδιών να την αποτρέψουν, με αποτέλεσμα στο τέλος να εγκαταληφθεί και από το Υπουργείο. Πρόσφατα η κ. Κεραμέως δήλωσε ότι θα προχωρήσει, εντός του καλοκαιριού, στη νομοθέτηση και της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών, προκειμένου η εφαρμογή της να αρχίσει από τον Σεπτέμβριο.

Μια αναδρομή στις προηγούμενες, εδώ και δεκαετίες, απόπειρες αξιολόγησης στο χώρο της Πρωτοβάθμιας και της Δευτεροβάθμιας μας δείχνει ότι το αποτέλεσμα είναι πάντα το ίδιο. Αντίδραση από την πλευρά των εκπαιδευτικών, εγκατάλειψη από την πλευρά της Πολιτείας και στο τέλος αποτυχία.

Στη παρούσα χρονική συγκυρία ίσως το ευρύτερο, πέραν των ορίων του εκπαιδευτικού, κοινωνικό περιβάλλον να είναι ευνοϊκότερο για την προσπάθεια που αναμένεται να επιχειρηθεί. Ίδωμεν.